* Mainz, Martinus-Bibliothek, Hs 34

Theologisch-aszetische Sammelhandschrift

Papier - III + 320 + II Bl. (Alte Zählung bis 319, 34 u. 203 zweimal vergeben, 36 ausgelassen; ab fol. 293r weitere alte Foliierung in rot, beginnend mit 1) - 11 x 7,7 cm - Deutschland - 1462-1463

 

Schrift und Ausstattung

Kleine Bastarda, rubriziert. Recht aufwändige rote, rot-schwarze oder rot-blaue Initialen vor einigen der Texte, u.a. 17v, 91r, 186r, 211r; z.T. mit Knospenfleuronné und Blättern an den Ausläufern.

 

Geschichte der Handschrift

Aus der Bibliothek von Johann Friedrich Heinrich (Fritz) Schlosser. Besitzeintrag Iv "F. Schlosser. / S.", "Cat. Cat.", IIIv Rundstempel "BIBL. J. F. H. SCHLOSSER". Der gedruckte Stiftungsvermerk seiner Witwe Sophia du Fay an die Seminarbibliothek in den vorderen Spiegel eingeklebt.

IIIr mehrere Besitzeinträge, vermutlich von einer Person: "Frater Petrus de Ravoria / 1574", "Frater Petrus", "Frater", außerdem die verzierten Initialen "M...M". Auf 319v mutmaßlicher Schreibereintrag "Iesus / Maria / Franciscus / Clara / 1463 visitacionis Marie / . f . c . h ."Die Angaben lassen die Herkunft aus einem Franziskanerkloster vermuten. Schreibernamen "f[...]" jeweils nach dem Kolophon 208r, 310v und am Fuß von 317v getilgt. Die Datierung 1462 findet sich 285v.

 

Literatur

[Dörr, Margarete:] Handschriftenkatalog der Bibliothek des Bischöflichen Priesterseminars, maschinenschriftlich, Mainz o.J. [vor 1963], o.S.

Axters, Stephanus O.P.: Bijdrage tot de inventarizering van de Imitatio-handschriften: Addenda en dubia, in: Nederlands Archief voor Kerkgeschiedenis 56/1, 1975-1976, S. 1421-158, hier 151.

Kurz, Rainer: Die handschriftliche Überlieferung der Werke des heiligen Augustinus. Bd. V/1: Bundesrepublik Deutschland und Westberlin. Werkverzeichnis (Veröffentlichungen der Kommission zur Herausgabe des Corpus der lateinischen Kirchenväter, hrsg. v. Rudolf Hanslik. Heft 9), Wien 1976, S. 267.

Winterer, Christoph: Die mittelalterlicher Handschriften der Martinus-Bibliothek, in: Helmut Hinkel (Hrsg.): Bibliotheca S. Martini Moguntina. Alte Bücher – Neue Funde (Neues Jahrbuch für das Bistum Mainz 2012), Mainz/Würzburg 2012, S. 31-46, hier 43-44.

 

Einband

Halbledereinband mit marmoriertem Papier, 19. Jh.

 

Inhalt

IIr Inhaltsangabe von Fritz Schlosser.

1r-16v Bonaventura: Formula vivendi.

17r-42v Isidorus: Soliloquia.

44r-89v Pseudo-Augustinus: Manuale, Inc.: Quoniam in medio laquearum positi sumus faciliter a celesti desiderio ...

91r-183v Thomas a Kempis: De imitatione Iesu Christi, libri I-III (liber II beginnt 114r, liber III 130r).

185v Versus, [O] mi claustralis professo sub ordinis alis ... (vgl. Walther, Carmina, 1969, Nr. 12769).

186r-202v Homilia; Inc.: Legitur in Deuteronomio VI: Et tu Moysis daret populo precepta legis ... Im Seitenrand Zwischentitel zu den Horen.

203r-208r Augustinus (zugeschrieben): >Dialogus inter beatam virginem et animam fidelem<, Inc.: O anima fidelis sponsa Iesu Christi fictum deduc ...

211r-285v Augustinus (zugeschrieben): >Tractatus de spiritu et anima<, Inc.: Quoniam dictum est michi ipsum cognoscentem ..., Expl.: ...Explicit tractatus et spriritu et anima [...] 1462.

286r-287r Oratio; Inc.: Erigo mentis oculos ad ymaginem tuam fili crucifice ...

290r-v Register der Bücher und Kapitel für Bl. 1-113r.

293r-310v Bernardus Claraevallensis: >Libellus de doctrina profitiendi<, Inc.: Suscipe vinendi / doctrinam profitiendi / Quam tibi descripsi / qui seculus es crucifixi ... - 310v Kolophon: Expliciunt versus doctrine proficiendi / Et quia recta docent ideo sunt corde tenendi / Qui legis hec cerne mundana negotia sperne / Pro me dignare crucifixum sepe ragare / Crux Christi semper amen / sit virtus atque iuvamen. (Ähnlich: Bénédictins de Bouveret: Colophons de manuscrits occidentaux des origines au XVIe siècle (Spicilegium Friburgense. Subsidia 28), 6 Bde., Freiburg (Schweiz) 1965-1982, Nr. 21179.)

311r-317v Hugo de Sancto Victore: Soliloquium de arra amimae, Inc.: Loquar secreto anime mee amica confabulatione exigem ...

318r-v Schreibübungen und Notenzeichenübungen.

 

Permalink

Schreibe einen Kommentar

Deine E-Mail-Adresse wird nicht veröffentlicht. Erforderliche Felder sind mit * markiert