Trier, Bistumsarchiv, Abt. 95 Nr. 122

Manuale ordinis sancti Francisi strictioris observantiae in provincia Argentinensi

Weitere Signatur: Dombibliothek Ms. 122 - Papier - 254 Bl. - 14,3 x 10,2 cm - Franziskanerkloster der oberdeutschen Provinz - kurz nach 1499

 

Schrift und Ausstattung

Mit Ausnahme eines Nachtrags 173r-174v ganz von einer Hand.

 

Geschichte der Handschrift

Aus einem observanten Franziskanerkloster der oberdeutschen Provinz. Sauerland hielt Kreuznach für einen möglichen Standort. Die Nürnberger Urkunde im Einband (s. Fragmente) spricht aber eher für das dortige Kloster.

 

Grundlage der Beschreibung

Sauerland, Heinrich Volbert: Catalogus descriptivus Codicum Manuscriptorum Ecclesiae Cathedralis Treverensis, handschriftl., o.O. (Trier) 1890-1891, S. 170-172v.

 

Einband

Dunkler Ledereinband über Holz, am Rücken stark beschädigt. Reste einer Messingschließe am Vorderdeckel.

 

 

Fragmente

Bl. 1 und 254 die Hälften einer Pergamenturkunde des Nürnberger Minoriten Johannes Alphart für Johannes und Anna Linck, Nürnberg 14. August 1458 (Text bei Sauerland).

 

Inhalt

4r-11r Kalendar.

12r-68v Ordinatio missae et offici (Überschrift: >Rubricae missae atque officii per anni circulum observandae<); Inc.: Adventus domini celebratur, ubicumque dominica dies venit ...

68v-74r >Peticiones Noviciorum, precepta regule et versus memoriales de festis singulorum mensium<; Inc.: Venerandi patres et religiosi fratres duo humilime peto ...

79r-82v Honorius III. Papa: Bulle Solet anuere vom 19. November 1223; Inc.: Honorius episcopus, servus servorum dei, dilectis filiis, fratri Francisco et aliis fratribus de ordine fratrum minorum ...

82-84v Franciscus Assisias: Testamentum; Inc.: Dominus dedit mihi fratri Francisco ita incipere ...

84v-99r Nicolaus III. Papa: Bulle Exiit qui seminat vom 14. August 1279.

99r-107v Clemens V. Papa: Bulle Exivi de paradiso vom 6. Mai. 1312.

108r-127v Statuta generalia Barcinonensia (1451); Inc.: Quoniam dicit dominus per prophetam esse bonum ...

128r-145r Statuta generalia per diversa capitula generalia fratrum minorum (1451, 1454, 1457, 1458, 1467, 1472, 1487, 1490, 1499).

145v Gedicht, angeblich von Papst Gregor (III.?) an Karl den Großen gesandt (12 Hexameter); Inc.: Balsamus et munda cera cum crismatis unda ... (Walther, Carmina, 1969, Nr. 2058).

146r-147v >Exhortatio salutaris quorundam defectum generalium huius provincie Argentine< (1469), herausgegeben von Johannes Philippi, 1467-1470 Generalvikar der cismontanen Observanten; Inc.: In primis regula et declaraciones ...

148r-150v Anthonius Ernst: Brief an die Konvente der oberdeutschen Provinz; Inc.: In Christo sibo karissimis ...

150v-151v Vorschrift, Inc.: Caveat quilibet frater ...

152r-174v Statuta provinicialia der oberdeutschen Franziskanerprovinz (1468, 1469, 1471, 1474, 1475, 1477, 1478, 1483, 1484, 1486, 1487, o.D., 1492, 1499). Statuten von 1510 nachgetragen.

176r-193v >De viris sanctis atque illustribus ordinis fratrum minorum<; Inc.: Sanctorum splendor et gloria Ihesus Christus in ecclesia primitiva ...

194r-200r Indulgenzen des Franziskanerordens.

200v-204r >Index provinciarum atque custodiarum ordinis minorum cum additis monasteriorum numeris<.

206r-220r Sixtus IV. Papa: Bulle Mare magnum von 1474.

221r Clemens IV. Papa: Breve vom 29. Juni 1265.

221r-222v Sixtus IV. Papa: Breve vom 22. April 1482.

229r-237r [Haimo de Faversham(?)]: Ordinatio divini offici (Titel: >Constitutiones chorales fratrum minorum de observantia<); Inc.: Ad omnes horas canonicas pulsetur primo campana maior ...

237v-241r [Haimo de Faversham]: De missae caeremoniis; Inc.: Indutus planeta sacerdos ...

241v-242r 12 Regeln für Novizen; Inc.: Prima regula. Quod non loquantur cum professis nisi ...

242r Inc.: Articuli de quibus tempore recollectionis et quam maxime post completorium fieri debet examen ...

242v-243r Meditiationsübungen nach Matutin und Komplet.

243v-244v >Proprietates trium statuum, scilicet Incipientium, proficiencium et perfectorum<.

244v-252v Meditationsübungen; Inc.: Dominicia die. De vita iesu, prima pars. De humani generis calamitate ...

 

Permalink

http://www.hss-census-rlp.ub.uni-mainz.de/trier-ba-abt-95-nr-122

Schreibe einen Kommentar

Deine E-Mail-Adresse wird nicht veröffentlicht. Erforderliche Felder sind mit * markiert